Pag-invest para sa Kinabukasan Mo sa Canada

May mga investment option na available para matulungan kang magtabi ng pera para sa mga pangangailangan mo sa hinaharap, tulad ng pagbili ng bahay, pag-ipon para sa edukasyon ng mga anak mo o para sa kumportableng pagreretiro.

Ang mga investment option na ito ay pumapailalim sa tatlong pangunahing klase ng asset:

Cash

Kasama sa mga cash investment ang mga savings account, fixed-term deposit tulad ng mga guaranteed investment certificate (mga GIC), currency, Canada Savings Bonds, mga money market fund at mga government at corporate bond na magma-mature nang hindi aabutin ng isang taon.

Fixed income

Kasama sa mga fixed income investment ang mga government at corporate bond na magma-mature nang lagpas sa isang taon, mga preferred share at mga ibang debt instrument.

Mga equity

Kasama sa mga equity investment ang mga common stock, mga ilang derivative (mga karapatan, warrant, opsyon), mga convertible bond at mga convertible na preferred share.

Bilang karagdagan sa mga produktong nakalista sa itaas, ang mutual funds at exchange-traded funds ay maaaring humawak ng iba’t ibang mga investment tulad ng mga stock at bond. Ang mga investment na tulad nito ay makakatulong na i-diversify ang iyong portfolio. Depende sa kung ano ang hawak nito, maaari itong bumagay sa isang klase o sa magkakaibang klase ng asset.

Maaari mong ilagay ang mga investment mo sa isang nakarehistro o hindi-nakarehistrong account. Ang bawat uri ng account ay may kani-kaniyang mga feature, eligibility requirement at restriksiyon. Mahalagang i-research kung aling account (o mga account) ang pinakamainam para sa iyo at sa iyong pamilya.

Ang mga nakarehistrong account ay maaaring magbigay ng mga bentahe sa buwis.
Narito ang dalawang opsyon sa nakarehistrong account:

TFSA

Ang Tax-Free Savings Account (TFSA) ay isang savings account na nakarehistro sa pederal na pamahalaan na hinahayaang lumago ang savings mo at hindi kakaltasan ng buwis para sa anumang layuning gusto mo. Ang mga TFSA withdrawal ay hindi kakaltasan ng buwis dahil ang mga kontribusyon na ito ay galing sa after-tax dollars.

RRSP

Ang Registered Retirement Savings Plan (RRSP) ay isang account na nakarehistro sa pederal na pamahalaan, at nilalayong tulungan kang makapag-ipon ng pera para sa pagreretiro. Ang mga RRSP na kontribusyon ay tax-deferred. Nangangahulugan ito na hindi ka magbabayad ng buwis sa kita na inihulog mo bilang kontribusyon, pero magbabayad ka ng buwis sa mga withdrawal mo.

Malaking investment ang pagbili ng bahay. Katulad ng marami pang mga investment, ang real estate market ay sumasailalim sa mga pabago-bagong presyo. At tulad din ng mga ibang investment, mag-research ka muna at maingat na pag-isipan ang mga opsyon mo bago ka bumili.

Para sa karagdagang impormasyon tungkol sa mga uri ng investment account na available sa Canada at mga investment option, pumunta sa GetSmarterAboutMoney.ca

Pag-iipon para sa Edukasyon ng Anak Mo

Maraming gastusin kung gusto mong pumasok ang anak mo sa unibersidad, kolehiyo o isang apprenticeship program sa Canada pagkatapos ng high school. Malamang, ang pinakamalaking gastusin ay ang matrikula, pero may mga bagay din tulad ng mga textbook na kailangang bilhin at mahal din ang mga ito. Kapag lumipat ng bahay ang iyong anak sa panahon ng kanyang pag-aaral, may mga gastos sa pabahay at pagkain. Ang isang paraan para makapag-ipon para sa mga gastusing ito ay sa pamamagitan ng pagbukas ng Registered Education Savings Plan (RESP).

Ang RESP ay isang dedicated plan sa pag-iipon para matulungan kang mag-ipon para sa edukasyon ng anak mo pagkatapos ng high school. Lalago ang naipon mo na hindi ito kakaltasan ng buwis at wala ring buwis na kakaltasin sa mga kinita ng investment hangga’t nananatili ito sa account. Bilang estudyante, marahil ang iyong anak ay walang gaanong taxable income, kung kaya malamang ay kakaunti lang o wala silang buwis na babayaran kapag dumating ang panahon na magwi-withdraw na sila mula sa kanilang RESP.

Bagaman lahat ng RESP ay makakatulong sa iyong makapag-ipon para sa edukasyon ng anak mo, maraming uri ng mga plan; ang bawat plan ay may magkakaibang feature kabilang na ang mga bayarin at mga requirement sa buwanang kontribusyon. Mahalagang malaman ang mga patakaran bago ka magbukas ng anumang uri ng RESP.

Ang tatlong uri ng RESP ay:

Mga individual plan

Ang mga individual plan ay nilalayon para pambayad ng isang beneficiary. Sinuman ay maaaring magbukas ng individual plan at sinuman ay maaaring mag-contribute dito. Puwede ka ring magbukas ng plan para sa sarili mo. Karaniwan, ang mga individual plan ay hindi nagre-require sa iyong maghulog ng minimum na deposit.

Mga family plan

Ang mga family plan ay maaaring magkaroon ng mas marami sa isang beneficiary. Dapat kamag-anak ng taong nagbubukas ng plan ang mga beneficiary, at puwede kang magpasya kung paano hahatiin ang mga plan sa mga beneficiary. Karaniwang hindi ka nire-require ng mga family plan na maghulog ng minimum na deposit.

Mga group plan

Iba ang sistema ng mga group plan kumpara sa mga individual at family plan. Madalas ay may mga karagdagan silang patakaran tungkol sa required na buwanang deposito, magkano at gaano kadalas puwedeng mag-withdraw ang anak mo, at aling mga programang pang-edukasyon ang eligible. Ang group plan ay ibinebenta ng mga dealer ng scholarship plan na nakarehistro sa securities regulator sa mga probinsiya at teritoryo kung saan sila nagbebenta ng mga investment sa publiko. Mayroon kang 60 araw para kanselahin nang walang multa ang mga plan na ibinenta sa iyo ng mga dealer ng scholarship plan.

Alam mo ba?

Kung mayroon kang RESP, magbibigay ang Pamahalaan ng Canada ng mga karagdagang saving incentive hanggang sa maabot ang partikular na limit. Ang halagang matatanggap mo ay depende sa mga taunan mong kontribusyon at taunang household income.

Maaari mo ring gamitin ang mga ibang uri ng account para mag-ipon para sa edukasyon ng iyong anak, katulad ng TFSA, isang trust o hindi-nakarehistrong account. Ang bawat uri ng account, kasama ang mga RESP, ay may kani-kaniyang mga feature at restriksiyon. Siguruhin na i-review mo lahat ng mga opsyon mo at ang magkakaibang uri ng mga account at investment upang makapagpasya ng pinakamabuti para sa iyo at sa iyong pamilya.

Para sa karagdagang impormasyon tungkol sa mga RESP at mga katanungan sa pagpili ng account, mangyaring pumunta sa isang RESP provider

GetSmarterAboutMoney.ca

Ang mga plan na nakarehistro sa pederal na pamahalaan (halimbawa: Mga Tax Free Savings Account, Mga Registered Retirement Savings Plan at Mga Registered Education Savings Plan) ay nireregula ng Canada Revenue Agency, isang ahensiya ng Pamahalaan ng Canada. Ang website ng Canada Revenue Agency ay may pinakabagong impormasyon at mga patakaran tungkol sa mga plan na ito.

Matutong Kilalanin ang Panloloko sa Investment

May kasabihan na kung may bagay na masyadong maganda para maging totoo, malamang ay hindi nga ito totoo. Ang mga mapanlokong oportunidad sa pag-invest at ang mga taong nagtatangkang magbenta nito pagkaminsan ay masyadong nagmumukhang kapani-paniwala, kung kaya mahalaga na malaman ang ilan sa mga karaniwang scam at kung saan ito maaaring maganap.

Ang isang paraan kung paano ka maaaring lapitan ng mga manloloko ay sa pamamagitan ng grupo o mga organisasyon ninyo sa inyong komunidad. Gagamitin ng mga manloloko ang religious community ng taong tina-target nila o ang cultural identity upang makuha nila ang tiwala nito. Madalas, ang manloloko ay makikilahok sa volunteering, dadalo sa mga social event para sa partikular na grupong iyon, at madalas ay mula sa iisang komunidad. Maaaring matagal na sila sa Canada at magpapanggap bilang mga taong mapagkakatiwalaan at maaasahan ng mga potensiyal na biktima sa isang hindi pamilyar na financial na industriya ng Canada. Kapag napagtibay na nila ang relasyon, kukumbinsihin nila ang mga taong mag-invest sa kanilang pakana. Affinity fraud ang tawag dito.

Maaaring mawala mula sa mga biktima ang kaunti o lahat ng habang-buhay nilang inipon papunta sa panloloko. Madalas, maraming tao ang hindi nagre-report ng panloloko dahil sa takot na mapahiya o masisi ng mga kaibigan o kapamilya nila. Maaaring subukan nilang lutasin ang mga problema sa loob ng grupo, kung saan puwedeng ibang tao naman ang mabiktima ng panlolokong ito.

Gagawin ng mga manloloko ang lahat para mapalapit sila sa iyo at sa perang pinaghirapan mo. Ang kaalaman sa mga senyales ng panloloko ay makakatulong sa iyong makaiwas na mapunta ang pera mo sa investment fraud.

Mga karaniwang senyales ng investment fraud

Mataas na return na kakaunti o walang risk

Sa pangkalahatan, ang mga investment na may mas mataas na risk ay may mas mataas na potential returns, at ang mga investment na may mas mababang risk ay may mas mababang potential returns. Risk-return relationship ang tawag dito. Kung may mangako sa iyo ng investment na may mataas na returns na kakaunti o walang risk, maaaring scam ang investment na inaalok nila.

Pamimilit na bumili

Madalas gumagamit ang mga manloloko ng mga matinding pamimilit na taktika sa pagbebenta para makuha agad ang pera mo at upang makapambiktima pa ng iba. Ang pag-invest sa pera mo ay isang desisyon na hindi biro at dapat laging pag-ukulan ng panahon at pag-aaral. Maging masyadong maingat kapag pinagmamadali kang magdesisyon, o kung pinakitaan ka ng limited-time offer. Ayaw kang bigyan ng mga manloloko ng sapat na oras para matuklasan ang kanilang pakana.

Hindi nakarehistrong salespeople o mga tagapagpayo

Bago ka mag-invest, tingnan ang rehistro ng taong nag-aalok sa iyo ng investment. Sa pangkalahatan, sinumang nagbebenta ng securities o nag-aalok ng payo sa pag-invest ay dapat nakarehistro sa kanilang provincial securities regulator. Kung ang taong nagbebenta ng investment ay hindi nakarehistrong magnegosyo sa Canada, dapat mong tanungin kung awtorisado silang magbenta ng anumang mga investment.

Alamin kung paano mag-check ng rehistro (Sa Ingles/Pranses lang)

Maaaring tumanggi kang mag-ulat ng panloloko pero mahalagang tandaan na ang investment fraud ay puwedeng mangyari kaninuman. Kung naghihinala ka na nilapitan ka ng manloloko o maaaring naging biktima ka ng isang scam, mangyaring kontakin kami agad.

Pag-iwas sa mga investment scam

Kumuha ng pangalawang opinyon

Magduda sa mga oportunidad sa pag-iinvest na dumating sa iyo nang hindi mo kusang hinanap, na maaaring natanggap mo sa pamamagitan ng telepono, online o mula sa mga kakilala. Bago ka mag-invest, tawagan kami o humingi ng pangalawang opinyon mula sa tao na nakumpirma mo bilang rehistradong tagapagpayo. Maaari mo ring konsultahin ito sa abogado o accountant.

Huwag magmadali

Maghinala sa limited-time offers at mapilit na salespeople. Kung lehitimo ang investment, hindi mo kailangang mag-invest agad-agad. Huwag magmadali upang magkaroon ng matalinong pagpapasya.

Mag-research sa investment

Bago ka gumawa ng anumang investment, intindihin kung paano ang sistema nito at ang mga peligro at bayaring kaugnay nito. Huwag matakot magtanong. Tiyakin na matutugunan nito ang mga pinansiyal mong layunin at pangangailangan.

Suriin Muna Bago Ka Mag-invest

Ang isa sa pinakamahusay na paraan para maiwasan ang investment fraud ay ang pagpapatunay kung ang taong nag-aalok sa iyo ng investment o payo sa pag-invest ay nakarehistro para gawin ito. Sa pangkalahatan, sinumang nagbebenta ng mga security o nag-aalok ng payo sa pag-invest ay dapat nakarehistro sa securities regulator sa mga lalawigan at mga teritoryo kung saan sila nagbebenta ng mga investment.

Bakit mahalaga ang rehistro?

Tumutulong ang rehistro na proteksiyonan ang mga investor dahil ang mga investment regulator na tulad ng Ontario Securities Commission ay nagrerehistro lang ng mga tao o kumpanya na kuwalipikadong magbenta ng mga investment o mag-alok ng payo sa publiko.

Mabilis at madali lamang mag-check ng rehistro. Gamitin ang National Registration Search tool upang i-check ang status ng rehistro at i-review ang discipline history ng sinumang tao o negosyo sa industriya ng pag-invest.

I-check ang rehistro ng negosyo o tao kaagad.

(Sa Ingles/Pranses lang)

Ontario Securities Commission

Ang Ontario Securities Commission (OSC) ay isang regulator na responsable sa pagreregula ng mga capital market sa Ontario. Ang OSC ay nagbibigay ng proteksiyon sa mga investor mula sa hindi patas, mali o panlolokong kagawian at pinagyayaman ang patas at episyenteng mga capital market at kumpiyansa sa mga capital market.

Ang mga tao at negosyo na nagte-trade ng mga security at nagbibigay sa mga investor ng payo sa Ontario ay dapat sumunod sa mga patakaran ng Ontario sa mga security. Maaaring kumilos ang OSC laban sa mga hindi sumusunod sa mga patakaran.

Ang Investor Office (www.InvestorOffice.ca) ay isang bahagi ng OSC. Ang Investor Office ang nagtatakda ng strategic na direksiyon at pinangungunahan nito ang pagsusumikap ng OSC pagdating sa investor engagement, edukasyon, outreach at research. Ang Office din ang kumakatawan sa pananaw ng investor tungo sa paggawa ng polisiya at operasyon.

Matuto pa tungkol sa
Ontario Securities Commission

(Sa Ingles/Pranses lang)

GetSmarterAboutMoney.ca

Ang GetSmarterAboutMoney.ca ay isang website ng Ontario Securities Commission na nagbibigay ng independent at walang kinikilingang impormasyon at mga financial tool para matulungan kang makapagpasya ng mas mabuti tungkol sa pera mo.

Makakakita ka dito ng impormasyon sa mga pangunahing kaalaman sa pag-invest, tulad ng mga magkakaibang tungkulin ng mga organisasyon at propesyonal sa mga Canadian market, ang magkakaibang uri ng mga investment account sa Canada, at mga tatanungin bago ka pumili ng investment.

Ang GetSmarterAboutMoney.ca ay mayroon ding mga calculator, worksheet at mga quiz para tulungan kang magkaroon ng mas matalinong pagpapasya sa pag-invest para sa iyo at sa pamilya mo.

Matuto pa

(Sa Ingles/Pranses lang)

Inquiries and Contact Centre (Sentro para sa Mga Tanong at Pakikipag-ugnay)

Maaari mong kontakin ang Inquiries and Contact Centre ng Ontario Securities Commission kung mayroon kang tanong o reklamo tungkol sa isang kumpanya, investment product, o sa mga ginagawang pagkilos ng tagapagpayo mo.

May kakayahan ang team na sagutin ang mga tanong mo gamit ang mahigit sa 200 wika.

Sasagutin ng Inquiries and Contact Centre ang mga tanong mo at maaaring i-refer ang reklamo o tanong mo sa ibang branch sa Ontario Securities Commission.

Magtanong

Local (Toronto)

416-593-8314

(option 0)

Toll-free (North America)

1-877-785-1555

(option 0)

TTY

1-866-827-1295

Fax

416-593-8122

(Mga tanong at reklamo)

Email

inquiries@osc.gov.on.ca

Introduksiyon sa Pag-invest

Isang primer para sa mga bagong investor

Pag-invest para sa Kinabukasan Mo sa Canada

Ang mga investment option na ito ay pumapailalim sa tatlong pangunahing klase ng asset: